Fáfnismál.
Sigvrþr oc Reginn foro vp a Gnitaheiði oc hitto þar
slóþ Fafnis, þa er hann screiþ til vaz. Þar gorði
Sigvrþr grof micla a veginom, oc gecc Sigvrþr
þar í. Enn er Fafnir screiþ af gvllino, bles hann
eitri, oc hrꜹt þat
fyr ofan hꜹfvþ Sigvrþi. Enn er
Fafnir screiþ yfir grofna, þa lagði Sigvrþr hann
meþ sverþi til hiarta. Fafnir hristi sic
oc barþi hꜹfdi oc sporði.
Sigvrþr hlióp or grofinni, oc sa þa hvarr
annan. Fafnir qvaþ:
|
1 | 4
„Sveinn oc sveinn!
| hveriom ertv, sveinn! vm borinn? hverra ertv manna mꜹgr? er þv a Fafni rꜹ́t þinn inn frána męki, stondomc til hiarta hiorr.“
Sigvrþr dvlþi nafns sins fyr
þvi, at þat var trva þeirra i fornescio,
at orþ feigs mannz mętti mikit, ef hann bolvaði ovin
sinom meþ nafni. Hann qvaþ:
|
2 | 4
„Gꜹfvgt dyr ec heiti,
| en ec gengit hefc inn moþvrlꜹsi mogr; fꜹdvr ec ácka sem fira synir, geng ec einn saman.“
| 3 4
Fafnir qvaþ:
| „Veiztv, ef fꜹþvr ne áttað sem fira synir, af hverio vartv vndri alinn? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .“
| 4 4
Sigvrþr qvaþ:
| „Ętterni mitt qveþ ec þer okvnnict vera oc mic sialfan iþ sama; Sigvrþr ec heiti, Sigmvndr het minn faþir, er hefc þic vapnom vegit.“
| 5 4
Fafnir qvaþ:
| „Hverr þic hvatti? hvi hvetiaz lezt mino fiorvi at fara? inn fráneygi sveinn! þv attir fꜹðvr bitran, obornom sciór a sceiþ.“
| 6 4
Sigvrþr qvaþ:
| „Hvgr mic hvatti, hendr mer fvlltýðo oc minn inn hvassi hiorr; fár er hvatr, er hrǫraz tecr, ef í barnęsco er blꜹ́þr.“
| 7 4
Fafnir qvaþ:
| „Veit ec, ef þv vaxa nęþir fyr þinna vina briosti, sęi maþr þic reidan vega; nv ertv haptr oc hernuminn, ę qveþa bandingia bifaz.“
| 8 4
Sigvrþr qvaþ:
| „Þvi bręgþr þv nv mer, Fafnir! at til fiarri siac minom feþr-mvnom; eigi em ec haptr, þott ec vęra hernvmi; þv fant, at ec lꜹss lifi.“
| 9 4
Fafnir qvaþ:
| „Heiptyrði eín telr þv þer i hvivetna, enn ec þer satt eitt segic; iþ gialla gvll oc iþ gloðrꜹþa fe þer verþa þeir bꜹgar at bana.“
| 10 4
Sigvrþr qvaþ:
| „Fe raða vill fyrþa hverr ę til ins eina dags; þviat eino sinni scal alda hverr fara til heliar heþan.“
| 11 4
Fafnir qvaþ:
| „Norna dom þv mvnt fyr nesiom hafa oc osvinnz apa; i vatni þv drvcnar, ef i vindi rǫr, alt er feigs forað.“
| 12 4
Sigvrþr qvaþ:
| „Segdv mer, Fafnir! allz þic froþan qveþa oc vel mart vita: hveriar ’ro þęr nornir, er nꜹðgꜹnglar ’ro oc kiosa mǫþr fra mꜹgom?“
| 13 4
Fafnir qvaþ:
| „Svndrbornar mioc hygg ec at nornir se, eigoþ þęr ętt saman; svmar ero askvngar, svmar alfkvngar, svmar dǫtr Dvalins.“
| 14 4
Sigvrþr qvaþ:
| „Segðv mer þat, Fafnir! allz þic froþan qveþa oc vel mart vita: hve sa holmr heitir, er blanda hiorlegi Svrtr oc ęsir saman?“
| 15 4
Fafnir qvaþ:
| „Oscopnir hann heitir, enn þar ꜹll scolo geirom leica goð; Bilrꜹst brotnar, er þeir a brv fara, oc svima i moðo marir.
16 | 4
Ęgishialm bar ec
| vm alda sonom, meþan ec vm meniom lág; einn rammari hvgdomc ꜹllom vera, fanca ec [svá] marga mꜹgo.“
| 17 4
Sigvrþr qvaþ:
| „Ęgishialmr bergr einvngi hvar scolo reiþir vega; þa þat finnr, er meþ fleirom kǫmr, at engi er einna hvatastr.“
| 18 4
Fafnir qvaþ:
| „Eitri ec fnęsta, er ec a arfi la miclom mins fꜹdvr; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .“
| 19 4
Sigvrþr qvaþ:
| „Inn fráni ormr! þv gorþir fręs micla oc galzt hardan hvg; heipt at meiri verþr hꜹlþa sonom, at þann hialm hafi.“
| 20 4
Fafnir qvaþ:
| „Ręþ ec þer nv, Sigvrþr! enn þv raþ nemir, oc ríþ heim heþan: it gialla gvll oc it gloðrꜹþa fe þer verþa þeir bꜹgar at bana.“
| 21 4
Sigvrþr qvaþ:
| „Raþ er þer raþit, enn ec riþa mvn til þess gvllz er i lyngvi liggr; enn þv, Fafnir! ligg i fiorbrotom, þar er þic Hel hafi.“
| 22 4
Fafnir qvaþ:
| „Reginn mic reþ, hann þic raða mvn, hann mvn ocr verþa badom at bana; fior sitt lata hygg ec at Fafnir myni, þitt varð nv meira megin.“
Reginn var a brot horfinn, meþan
Sigvrþr va Fafni, oc kom þa aptr, er Sigvrþr
strꜹ́c blóð af sverþino. Reginn qvaþ:
|
23 | 4
„Heill þv nv, Sigvrþr!
| nv hefir þv sigr vegit oc Fafni vm fariþ; manna þeirra er mold troþa þic qveþ ec oblꜹðastan alinn.“
| 24 5
Sigvrþr qvaþ:
| „Þat er ovist at vita, þa er komom allir saman sigtiva synir, hverr oblꜹðastr er alinn; margr er sa hvatr, er hior ne ryþr annars briostom í.“
| 25 4
Reginn qvaþ:
| „Gladr ertv nv, Sigvrþr! oc gagni feginn, er þv þerrir Gram a grasi; brodvr minn hefir þv beniaþan, oc veld ec þo sialfr svmo.“
| 26 4
Sigvrþr qvaþ:
| „Þv þvi rétt, er ec riþa scylðac hélog fioll hinig; fe oc fiorvi reþi sa inn fráni ormr, nema þv frydir mer hvaz hvgar.“
Þa gecc Reginn at Fafni
oc scar hiarta or hanom meþ sverþi er Riþill
heitir, oc þa dracc hann bloð or vndinni eptir. Reginn qvaþ:
|
27 | 4
„Sittv nv Sigvrþr!
| enn ec mvn sofa ganga, oc halt Fafnis hiarta við fvna; ęiscꜹld ec vil etinn lata eptir þenna dreyra drycc.“
| 28 4
Sigvrþr qvaþ:
| „Fiarri þv gect, meþan ec a Fafni rꜹ́ðc minn inn hvassa hior; afli mino atta ec við orms megin, meþan þv i lyngvi látt.“
| 29 4
Reginn qvaþ:
| „Lengi liggia letir þv lyngvi í þann inn aldna iotvn, ef þv sverþz ne nytir, þess er ec sialfr gorða, oc þins ins hvassa hiors.“
| 30 4
Sigvrþr qvaþ:
| „Hvgr er betri enn se hiors megin, hvars reidir scolo vega; þviat hvatan mann ec se harliga vega meþ slęvo sverþi sigr.
31 | 4
Hvꜹtom er betra
| enn se ohvꜹtom i hildileic hafaz; glꜹðom er betra enn se glvpnanda, hvat sem at hendi cǫmr.“
Sigvrðr toc Fafnis hiarta oc steicþi á teini. Er hann
hvgði, at fvllsteict vęri, oc freyddi sveitinn
or hiartano, þa toc hann a fingri sinom oc scyniaþi,
hvart fvllsteict vęri. Hann brann
oc bra fingrinom i mvnn ser. Enn
er hiartbloð Fafnis com a tvngo hanom,
oc scildi hann fvgls rꜹdd; hann
heyrþi, at igðor klꜹcoþo á hrisino. Igðan
qvaþ:
|
32 | 5
„Þar sitr Sigvrdr
| sveita stoccinn, Fafnis hiarta við fvna steikir; spacr þǫtti mer spillir bꜹga, ef hann fiorsega franan ęti.“
| 33 5
Avnnor qvaþ:
| „Þar liggr Reginn, ręðr vm við sic, vill tǫla mꜹg þann er trvir hanom; berr af reidi rꜹng orð saman, vill bꜹlvasmiþr brodvr hefna.“
| 34 4
In þriþia qvaþ:
| „Hꜹfði scemra lati hann inn hára þvl fara til heliar hęþan; ꜹllo gvlli þa kna hann einn raþa fiolþ þvi er vnd Fafni lá.“
| 35 5
In fiorþa qvaþ:
| Horscr þǫtti mer, ef hafa kynni astraþ mikit ydvar systra, hygði hann vm sic oc hvgin gleddi; þar er mer vlfs von, er ec eyro sec.“
| 36 5
In fimta qvaþ:
| „Erat sva horscr hildimeiþr, sem ec hers iaþar hyggia mvndac, ef hann broþvr letr a brot comaz, enn hann ꜹdrom hefr aldrs of syniat.“
| 37 4
In setta qvaþ:
| „Mioc er osviþr, ef hann enn sparir fianda inn folcscá, þar er Reginn liggr, er hann raþinn hefr; kannat hann viþ slíco sia.“
| 38 4
In siꜹnda qvaþ:
| „Hꜹfði scemra lati hann þann inn hrimcalda iotvn oc af bꜹgom bv́a; þa mvn hann fiár þess, er Fafnir reþ, einvaldi vera.“
| 39 4
Sigvrþr qvaþ:
| „Verþat sva ríc scꜹp, at Reginn scyli mitt banorð bera; þviat þeir baþir brǫþr scolo bralliga fara til heliar heþan.“
Sigvrþr hio hꜹfvþ af Regin,
oc þa át hann Fafnis hiarta oc dracc bloþ
þeirra beggia Regins oc Fafnis. Þa heyrþi
Sigvrþr, hvar igdvr męlto:
|
40 | 5
„Bitt þv, Sigvrþr!
| bꜹga rꜹða, era konvnglict qviþa morgo: mey veit ec eina myclo fegrsta, gvlli gǫdda, ef þv geta męttir.
41 | 5
Liggia til Givca
| grǫnar brꜹtir, fram visa scꜹp folcliþondom; þar hefir dyrr konvngr dottvr alna, þa mvndv Sigvrþr mvndi cꜹpa.
42 | 5
Salr er a há
| Hindarfialli, allr er hann vtan eldi sveipinn, þann hafa horscir halir vm gorvan or odꜹccom ognar lióma.
43 | 5
Veit ec a fialli
| folcvitra sofa, oc leicr yfir lindar vaþi; Yggr stacc þorni aþr a feldi hꜹrgefn, hali er hafa vildi.
44 | 5
Knattv, mꜹgr! sia
| mey vnd hialmi, þa er fra vigi Vingscorni reið; ma-at Sigrdrifar svefni bregþa scioldvnga niþr fyr scꜹpom norna.“
Sigvrþr reiþ eptir slóþ Fafnis til bǫlis
hans oc fann þat opit oc hvrþir
af iarni oc getti; af iarni váro oc allir
timbrstoccar i hvsino, en grafit i iorþ niþr. Þar fann
Sigvrþr stormikit gvll oc fyldi þar tvęr kistor: þar
toc hann ęgishialm oc gvllbrynio oc
sverþit Hrotta oc marga dyrgripi, oc klyfiaþi
þarmeþ Grana, enn hestrinn vildi eigi
fram ganga fyrr, enn Sigvrþr steig á bac
hanom.
| |