Sólarljóð.
1 | 4
Fé ok fjörvi
| rænti fyrða kind sá hinn grimmi greppr; yfir þann veg, er hann varðaði, náði engi kvikr komask.
2 | 4
Einn hann át
| opt harðla, aldri bauð hann manni til matar, áðr enn móðr ok meginlítill gestr gangandi at götu kom.
3 | 4
Drykks of þurfi
| lézk hinn dæsti maðr ok vanmettr vera; hræddu hjarta hann lézk trúa þeim, er áðr hafði vályndr verit.
4 | 4
Mat ok drykk
| veitti hann þeim er móðr var, alt af heilum hug; guðs hann gáði, góðu hánum beinði, því hann hugðisk váligr vera.
5 | 4
Upp hinn stóð,
| ilt hann hugði, eigi var þarfsamliga þegit; synd var hans svall, sofanda myrði fróðan, fjölvaran.
6 | 4
Himna guð
| bað hann hjálpa sér, þá hann veginn vaknaði; en sá gat við syndum taka, er hann hafði saklausan svikit.
7 | 4
Helgir englar
| kómu ór himnum ofan ok tóku sál hans til sín; í hreinu lífi hon skal lifa æ með almátkum guði.
8 | 4
Auð né heilsu
| ræðr engi maðr, þó hánum gangi greitt; margan þat sœkir er minst of varir, engi ræðr sættum sjálfr.
9 | 4
Ekki þeir hugðu
| Unnarr ok Sævaldi, at þeim mundi heill hrapa; naktir þeir urðu ok næmir hvívetna, ok runnu sem vargar til viðar.
10 | 4
Munaðar ríki
| hefir margan tregat, opt verðr kvalræði af konum; meingar þær urðu, þó hinn mátki guð skapaði skírliga.
11 | 4
Sáttir þeir váru
| Sváfaðr ok Skartheðinn, hvárgi mátti annars án vera, fyrr enn þeir œddusk fyr einni konu: hon var þeim til lýta lagin.
12 | 4
Hvárskis þeir gáðu
| fyr þá hvítu mey, leiks né ljósra daga; öngvan hlut máttu þeir annan muna en þat ljósa lík.
13 | 4
Daprar þeim urðu
| hinar dimmu nætr, öngvan máttu þeir sœtan sofa; en af þeim harmi rann heipt saman millum virktar vina.
14 | 4
Fádœmi verða
| í flestum stöðum goldin grimmliga; á hólm þeir géngu fyr hit horska víf ok féngu báðir bana.
15 | 4
Ofmetnað drýgja
| skyldi engi maðr, þat hefik sannliga sét; því at þeir hverfa, en hánum fylgja, flestir guði frá.
16 | 4
Rík þau váru
| Ráðný ok Véboði ok hugðusk gott eitt gera; nú þau sitja ok sárum snúa ymsum elda til.
17 | 4
Á sik þau trúðu
| ok þóttusk ein vera allri þjóð yfir; en þó leizk þeirra hagr annan veg almátkum guði.
18 | 4
Munað þau drýgðu
| á marga vegu ok höfðu gull fyr gaman; nú er þeim goldit, er þau ganga skulu milli frosts ok funa.
19 | 4
Óvinum þínum
| trúðu aldregi, þó þér fagrt mæli fyrir; góðu þú heit, gott er annars víti hafa at varnaði.
20 | 4
Svá hánum gafsk
| Sörla hinum góðráða, þá er hann lagði á vald hans Vígúlfs; tryggliga hann trúði, en hinn at tálum varð, sínum bróðurbana.
21 | 4
Grið hann þeim seldi
| af góðum hug, en þeir hétu hánum gulli í gegn; sáttir létusk, meðan saman drukku, en þó kómu flærðir fram.
22 | 4
En þá eptir
| á öðrum degi, er þeir höfðu í Rýgjardal riðit, sverðum þeir meiddu þann er saklauss var ok létu hans fjörvi farit.
23 | 4
Lík hans þeir drógu
| á leynigötu ok brytjuðu í brunn niðr; dylja þeir vildu, en dróttinn sá heilagr himnum af.
24 | 4
Sál hans bað
| hinn sanni guð í sinn fögnuð fara; en sökudólgar hygg ek síðla muni kallaðir frá kvölum.
25 | 4
Dísir bið þú þér
| dróttins mála vera hollar í hugum; viku eptir mun þér vilja þíns alt at óskum ganga.
26 | 4
Reiðiverk,
| þau þú unnit hefir, bœt þú eigi illu yfir; grœttan gœla skaltu með góðum hlutum; þat kveða sálu sama.
27 | 4
Á guð skal heita
| til góðra hluta, þann er hefir skatna skapat; mjök fyrir verðr manna hverr, er seinar finna föður.
28 | 4
Æsta dugir
| einkum vandliga þess er þykkir vant vera; alls án æ verðr sá er enskis biðr, fár hyggr þegjanda þörf.
29 | 4
Síðla ek kom,
| snemma kallaðr, til dómvalds dyra; þangat ek ætlumk, því mér heitit var: sá hefir krás er krefr.
30 | 4
Syndir því valda,
| at vér hryggvir förum œgisheimi ór; engi óttask, nema ilt göri; gott er vammalausum vera.
31 | 4
Úlfum líkir
| þykkja allir þeir, er eiga hverfan hug; svá mun gefask þeim er ganga skal þær inar glœddu götur.
32 | 4
Vinsamlig ráð
| ok viti bundin kenni ek þér sjau saman; görla þau mun ok glata aldregi, öll eru þau nýt at nema.
33 | 4
Frá því er at segja,
| hvé sæll ek var ynðisheimi í, ok hinu öðru, hvé ýta synir verða nauðgir at nám.
34 | 4
Vil ok dul
| tælir virða sonu, þá er fíkjask á fé; ljósir aurar verða at löngom trega, margan hefir auðr apat.
35 | 4
Glaðr at mörgu
| þótta ek gumnum vera, þvíat ek vissa fátt fyrir; dvalarheim hefir dróttinn skapat munafullan mjök.
36 | 4
Lútr ek sat,
| lengi ek hölluðumk, mjök var ek þá lystr at lifa; en sá réð er ríkr var; frammi eru feigs götur.
37 | 4
Heljar reip
| kómu harðliga sveigð at síðum mér; slíta ek vilda, en þau seig váru; létt er lauss at fara.
38 | 4
Einn ek vissa,
| hversu alla vega sullu sútir mér; Heljar meyar er mér hrolla buðu heim á hverju kveldi.
39 | 4
Sól ek sá
| sanna dagstjörnu drúpa dynheimum í; en Heljar grind heyrða ek á annan veg þjóta þungliga.
40 | 4
Sól ek sá
| setta dreyrstöfum, mjök var ek þá ór heimi hallr; máttug hon leizk á marga vegu frá því er fyrri var.
41 | 4
Sól ek sá,
| svá þótti mér, sem ek sæja göfgan guð; henni ek laut hinzta sinni aldaheimi í.
42 | 4
Sól ek sá,
| svá hon geislaði, at ek þóttumk vætki vita; en Gylfar straumar grenjuðu á annan veg, blandnir mjök við blóð.
43 | 4
Sól ek sá
| á sjónum skjálfandi, hræzlufullr ok hnipinn; þvíat hjarta mitt var heldr mjök runnit sundr í sega.
44 | 4
Sól ek sá
| sjaldan hryggvari, mjök var ek þá ór heimi hallr; tunga mín var til trés metin, ok kólnat alt fyr utan.
45 | 4
Sól ek sá
| síðan aldregi eptir þann dapra dag, þvíat fjallavötn luktusk fyr mér saman, en ek hvarf kallaðr frá kvölum.
46 | 4
Vánarstjarna flaug,
| þá var ek fœddr, brot frá brjósti mér; hátt at hon fló, hvergi settisk, svá at hon mætti hvíld hafa.
47 | 4
Öllum lengri
| var sú hin eina nótt, er ek lá stirðr á strám; þá merkir þat er guð mælti, at maðr er moldar sonr.
48 | 4
Virði þat ok viti
| inn virki guð, sá er skóp hauðr ok himin; hversu einmana margir fara, þó við skylda skyli.
49 | 4
Sinna verka
| nýtr seggja hverr, sæll er sá er gott görir; auði frá er mér ætluð var sandi orpin sæng.
50 | 4
Hörundar hungr
| tælir hölda opt, hann hefir margr til mikinn; lauga vatn er mér leiðast var eitt allra hluta.
51 | 4
Á norna stóli
| sat ek níu daga, þaðan var ek á hest hafinn; gýgjar sól er skein grimmliga ór skýdrúpnis skýjum.
52 | 4
Utan ok innan
| þóttumk ek alla fara sigrheima sjau; uppi ok niðri leitaða ek œðra vegar, hvar mér væri greiðastar götur.
53 | 4
Frá því er at segja,
| hvat ek fyrst um sá, þá ek var í kvölheima kominn: sviðnir fuglar, er sálir váru, flugu svá margir sem mý.
54 | 4
Vestan sá ek fljuga
| Vánar dreka, ok féll á glævalds götu; vængi þeir skóku, svá víða þótti mér springa hauðr ok himinn.
55 | 4
Sólar hjört
| leit ek sunnan fara, hann teymðu tveir saman; fœtr hans stóðu foldu á, en tóku horn til himins.
56 | 4
Norðan sá ek ríða
| Niðja sonu, ok váru sjau saman; hornum fullum drukku þeir hinn hreina mjöð ór brunni Baugregins.
57 | 4
Vindr þagði,
| vötn stöðvaði, þá heyrða ek grimmligan gný; sínum mönnum svipvísar konur mólu mold til matar.
58 | 4
Dreyrga steina
| þær hinar dökku konur drógu daprliga; blóðug hjörtu héngu þeim fyr brjósti utan, mœdd með miklum trega.
59 | 4
Margan mann
| sá ek meiddan fara á þeim glœddu götum; andlit þeirra þóttu mér öll vera rýgjar blóði roðin.
60 | 4
Marga menn
| sá ek moldar gengna, þá er eigi máttu þjónustu ná; heiðnar stjörnur stóðu yfir höfði þeim fáðar feiknstöfum.
61 | 4
Menn sá ek þá,
| er mjök ala öfund um annars hagi; blóðgar rúnar váru á brjósti þeim merktar meinliga.
62 | 4
Menn sá ek þar
| marga ófegna, þeir váru villir vega; þat kaupir sá, er þessa heims apask at óheilum.
63 | 4
Menn sá ek þá,
| er mörgum hlutum væltu um annars eign; flokkum þeir fóru til Fégjarns borgar, ok höfðu byrðar af blýi.
64 | 4
Menn sá ek þá,
| er margan höfðu fé ok fjörvi rænt; brjóst í gegnum rendu brögnum þeim öflgir eitrdrekar.
65 | 4
Menn sá ek þá,
| er minst vildu halda helga daga; hendr þeirra váru á heitum steinum neglðar nauðliga.
66 | 4
Menn sá ek þá,
| er af mikillæti virðusk vánum framar; klæði þeira váru kynliga eldi um slegin.
67 | 4
Menn sá ek þá,
| er mart höfðu orð á annan logit; heljar hrafnar ór höfði þeim harðliga sjónir slitu.
68 | 4
Allar ógnir
| fær þú eigi vitat, þær er helgengnir hafa; sœtar syndir verða at sárum bótum; æ koma mein eptir munuð.
69 | 4
Menn sá ek þá,
| er mart höfðu gefit at guðs lögum; hreinir kyndlar váru yfir höfði þeim brendir bjartliga.
70 | 4
Menn sá ek þá,
| er af miklum hug veittu fátœkum frama; lásu helgar bœkr ok himna skript englar yfir höfði þeim.
71 | 4
Menn sá ek þá,
| er mjök höfðu hungri farit hörund; englar guðs lutu öllum þeim; þat er œzta unað.
72 | 4
Menn sá ek þá,
| er móður höfðu látit mat í munn; hvílur þeirra váru á himingeislum hafðar hagliga.
73 | 4
Helgar meyjar
| höfðu hreinliga sál af syndum þvegit manna þeirra, er á mörgum degi pína sjálfa sik.
74 | 4
Hávar reiðir
| sá ek með himnum fara, þær eiga götur til guðs; menn þeim stýra, er myrðir eru alls fyr öngvar sakir.
75 | 4
Hinn mátki faðir!
| mæztr sonr! heilagr andi himins! þik bið ek skilja, er skapat hefir, oss alla eymðum frá.
76 | 4
Bjúgvör ok Listvör
| sitja í Herðis dyrum organs stóli á; járna dreyri fellr ór nösum þeim, sá vekr fjón með fyrðum.
77 | 4
Óðins kván
| rœr á jarðar skipi, móðug á munað; seglum hennar verðr síð hlaðit, þeim er á þráreipum þruma.
78 | 4
Arfi! faðir
| einn þér ráðit hefi, ok þeir Sólkötlu synir, hjartar horn, þat er ór haugi bar hinn vitri Vígdvalinn.
79 | 4
Hér ’ru rúnar,
| er ristit hafa Njarðar dœtr níu: Ráðveig hin elzta ok Kreppvör hin yngsta ok þeirra systr sjau.
80 | 4
Hverju [bölvi]
| þeir belt hafa Svafr ok Svafrlogi; blóð þeir vöktu ok benjar sugu illum ey vana.
81 | 4
Kvæði þetta,
| er ek þér kent hefi, skaltu fyr kvikum kveða: Sólarljóð er sýnask munu minst at mörgu login.
82 | 4
Hér vit skiljumk,
| ok hittask munum á feginsdegi fíra; dróttinn minn! gefi dauðum ró, hinum líkn, er lifa!
83 | 4
Dásamligt frœði
| var þér í draumi kveðit, en þú sátt it sanna; fyrða engi var svá fróðr um skapaðr, er áðr heyrði Sólarljóðs sögu. |